درمان زخم معده با شناسایی علت آن شروع می‌شود. متاسفانه دنیای صنعتیِ امروز، همه ما را به سمت مصرف غذا‌های چرب، سنگین و در کنار آن زندگی کم‌تحرک و پر استرس سوق می‌دهد. این موارد به همراه عواملی مثل مصرف مداوم دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی، ابتلا به عفونت باکتریایی معده، سیگار کشیدن و مصرف مشروبات الکلی دست به دست هم می‌دهند و زخم معده را ایجاد می‌کنند.
این درمان شامل مصرف دارو‌های آنتی اسید، درمان عفونت هلیکوباکترپیلوری، اصلاح سبک زندگی و تغذیه مناسب است. در مواد شدید و مقاوم به درمان هم جراحی معده تجویز می‌شود.
متخصص گوارش و کبد
دکتر مقداد صداقت
برای دریافت نوبت دکتر مقداد صداقت لطفا از طریق واتساپ یا تلگرام با پشتیبانی سایت در ارتباط باشد.
درمان زخم معده چیست؟
درمان زخم معده یعنی به‌کار‌گیری روش‌های مؤثر برای برطرف کردن علل و علائم زخم دیواره معده و ابتدای روده کوچک. از آنجایی که این بیماری روی کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی زیادی می‌گذارد، انتخاب بهترین روش درمان اهمیت زیادی دارد.
اکثر اوقات پزشک ترکیبی از روش‌ها مثل درمان دارویی به همراه اصلاح سبک زندگی را تجویز می‌کند تا به بهترین نتیجه برسد. در صورتی که زخم معده درمان نشود، بیمار با عوارض خطرناکی مثل خونریزی داخلی، سرطانی شدن زخم‌ها و یا بسته شدن مجرای معده مواجه می‌شود.
روش‌های درمان زخم معده
این روش‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
📌 درمان دارویی زخم معده
- دارو‌های کاهنده اسید معده: اگر عامل زخم معده ترشح زیاد اسید معده باشد، پزشک دارو‌های مهارکننده پمپ پروتون مثل امپرازول، لانزوپرازول، پنتوپرازول یا آنتی اسید‌هایی مثل منیزیوم هیدروکساید و آلومینیوم هیدروکساید را تجویز می‌کند.
- دارو‌های درمان عفونت معده: آنتی بیوتیک‌هایی مثل کلاریترومایسین، آموکسی سیلین یا مترونیدازول با عفونت هلیکوباکترپیلوری مقابله می‌کنند.
- دارو‌های مهارکننده گیرنده: فاموتیدین و سایمتیدین با کاهش تولید اسید معده، به درمان این بیماری کمک می‌کنند.
- دارو‌های محافظ پوشش معده: داروی بیسموت ساب‌سالیسیلات جلوی آسیب دیدن دیواره معده بر اثر ترشح اسید را می‌گیرد.
📌 درمان غیر دارویی زخم معده
پرهیز از مصرف الکل و دخانیات، کاهش مصرف کافئین، کنترل استرس با مدیتیشن و یوگا، و خودداری از مصرف دارو‌های ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مثل ناپروکسن، آسپرین و ایبوپروفن نیز در درمان زخم معده مؤثر هستند. همچنین به افرادی که زخم معده دارند توصیه می‌شود از مصرف غذا‌های تند، چرب و اسیدی خودداری کنند. بهتر است به جای یک وعده سنگین، غذایتان را در چند وعده کوچک و کم حجم میل نمایید.
از این گذشته، ورزش منظم و سبک، حفظ وزن در محدوده طبیعی و نوشیدن آب کافی نیز به روند درمان بیماری کمک می‌کنند.
📌 درمان زخم معده با جراحی
در صورتی که زخم معده با درمان دارویی و غیر دارویی بهبود پیدا نکرد یا بیمار دچار عوارض جدی و خطرناکی مثل خونریزی معده، سوراخ شدن یا انسداد معده شد، پزشک جراحی را تجویز می‌کند. معمولاً جراحی زخم معده به عنوان آخرین گزینه درمان در نظر گرفته می‌شود. این جراحی به روش‌های مختلفی از جمله واگوتومی (Vagotomy)، گاسترکتومی (Gastrectomy)، آنتروکتومی (Antrectomy) و سایر روش‌ها صورت می‌گیرد. پزشک بر اساس شرایط و شدت بیماری، بهترین روش جراحی را انتخاب می‌کند.
درمان زخم معده چقدر طول می‌کشد؟
طول درمان زخم معده به علت، شدت زخم معده و روش درمان بستگی دارد. اگر پزشک برایتان دارو تجویز کرده، 1 تا 2 ماه باید این دارو‌ها را مصرف کنید. اگر زخم معده شدیدتر بود، این مدت بیشتر می‌شود. در مورد اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی هم زمان مشخصی نمی‌توان تعیین کرد.
در واقع سبک زندگیِ درست چیزی است که باید تا آخر عمر با شما باشد تا جلوی عود مجدد زخم معده گرفته شود. بهبودی پس از جراحی زخم معده هم بسته به نوع جراحی و شرایط عمومی خودتان، بین چند هفته تا چند ماه طول می‌کشد.
غذا‌های ممنوعه در درمان زخم معده
در صورت ابتلا به زخم معده از مصرف این غذا‌ها خودداری کنید:
- قهوه
- چای سیاه
- نوشابه و هر نوع نوشیدنی گازدار
- غذا‌های تند و هر چیزی که در آن فلفل به کار رفته
- شکلات تلخ
- نوشیدنی‌های انرژی‌زا
- غذا‌های چرب و سرخ شده
- سوسیس و کالباس
- فست فود
- کنسرو‌ها و مواد غذایی فرآوری شده
- چیپس، پفک و تنقلات شور
- خوراکی‌های اسیدی مثل مرکبات و گوجه فرنگی
- لبنیات پرچرب
- پنیر‌های شور و پرچرب
چه زمانی برای درمان زخم معده باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم زیر را تجربه کردید، باید برای معالجه زخم معده به پزشک مراجعه کنید:
- احساس درد یا سوزش بین ناف و قفسه سینه
- نفخ و ورم معده بعد از غذا خوردن
- بی اشتهایی
- کاهش وزن بی‌دلیل
- استفراغ خونی
- مدفوع تیره یا خونی
- احساس سیری و پری زودهنگام
- خستگی و ضعف بی دلیل
- افزایش گاز معده و آروغ زدن مدام
- خشکی دهان و احساس تشنگی مداوم
نتیجه گیری:
افراد زیادی در سراسر دنیا با زخم معده دست و پنجه نرم می‌کنند. اگر دچار علائمی مثل سوزش و درد معده، نفخ مداوم، استفراغ یا مدفوع خونی، خستگی مفرط و یا کاهش وزن بدون علت شده‌اید حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. اگرچه می‌توان با برخی درمان‌های خانگی مثل مصرف عسل، دمنوش بابونه، نعنا و زنجبیل تا حدودی علائم زخم معده را تسکین داد؛ اما برای درمان ریشه‌ای زخم معده حتماً باید تحت نظر متخصص باشید.
با مراجعه به بهترین دکتر گوارش و کبد در تهران با خیال راحت و با کمترین زحمت و عارضه می‌توانید روند درمانتان را پیگیری کنید.
سؤالات متداول زخم معده
پزشک بعد از گرفتن شرح حال و معاینه بالینی، از روش‌هایی مثل آندوسکوپی، آزمایش خون، آزمایش تنفسی اوره و یا تصویربرداری از معده برای تشخیص دقیق زخم معده استفاده می‌کند.
چای بابونه، دمنوش زنجبیل، آب آلوئه ورا، عرق نعنا، عسل، زیره، بادرنجبویه و مصرف مواد غذایی حاوی پروبیوتیک مثل کفیر و ماست به درمان این بیماری کمک می‌کنند.
استرس می‌تواند معده درد عصبی را به دنبال بیاورد. فشار عصبی ترشح اسید معده را بالا می‌برد و با افزایش احتمال ابتلا به عفونت هلیکوباکتر و رفلاکس معده، زخم معده ایجاد می‌کند.
نان سبوس دار، چای سبز، جو دوسر، جگر، مرغ بدون پوست و چربی، ماهی، سیر، پیاز، لبنیات کم‌چرب، اسفناج، کلم‌پیچ، سیب، هویج، زغال‌اخته و توت فرنگی از جمله خوراکی‌های مفید برای زخم معده هستند.