التهاب مری یا ازوفاژیت، به شرایطی گفته می‌شود که در آن پوشش داخلی مری دچار التهاب، سوزش یا آسیب می‌شود. مری یک لوله عضلانی است که غذا را از دهان به معده می‌برد. در صورت بروز التهاب، بیمار ممکن است در بلعیدن غذا یا مایعات دچار مشکل شود، احساس درد داشته باشد یا سوزش در پشت جناغ سینه احساس کند. این بیماری در صورت عدم درمان می‌تواند باعث عوارضی جدی مانند زخم، تنگی مری یا حتی تغییرات سلولی شود.
علائم ازوفاژیت
- احساس سوزش در ناحیه قفسه سینه (شبیه به سوزش سر دل)
- درد هنگام بلع
- مشکل در بلع غذا یا مایعات
- گیر کردن غذا در گلو
- تهوع یا استفراغ
- بوی بد دهان
- کاهش وزن بی دلیل (در موارد پیشرفته)
متخصص گوارش و کبد
دکتر مقداد صداقت
برای دریافت نوبت دکتر مقداد صداقت لطفا از طریق واتساپ یا تلگرام با پشتیبانی سایت در ارتباط باشد.
علت التهاب مری
- بازگشت اسید معده (ریفلاکس معده به مری – GERD): شایع‌ترین علت ازوفاژیت که در اثر ضعف دریچه مری به وجود می‌آید.
- عفونت‌ها: مانند قارچ کاندیدا، ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) یا سیتومگالوویروس (CMV)، به ویژه در افراد با سیستم ایمنی ضعیف.
- ازوفاژیت ائوزینوفیلیک: نوعی واکنش آلرژیک مزمن که در پاسخ به مواد غذایی یا محرک های محیطی رخ می‌دهد.
- داروها: برخی داروها می‌توانند با تحریک مستقیم، باعث التهاب مری شوند؛ مانند:
- بیس‌فسفونات‌ها (برای پوکی استخوان)
- آنتی‌بیوتیک‌ها (مانند داکسی سایکلین)
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن
- مواد شیمیایی یا جسم خارجی: بلعیدن مواد سوزاننده یا گیر کردن اجسام خارجی در مری.
روش تشخیص ازوفاژیت
برای تشخیص ازوفاژیت، پزشک معمولاً از روش‌های زیر استفاده می‌کند:
- آندوسکوپی: بررسی مستقیم مری با دوربین مخصوص برای دیدن التهاب، زخم یا عفونت.
- بیوپسی (نمونه‌برداری): برای بررسی سلول‌های مری و تشخیص نوع التهاب (مانند ائوزینوفیلیک یا عفونی).
- عکس‌برداری با ماده حاجب (بلع باریم): برای مشاهده ساختار مری و تشخیص تنگی یا زخم.
- مانومتری مری یا تست PH متری: برای بررسی عملکرد عضلات مری یا میزان اسید معده برگشتی.
درمان التهاب مری و دارو های ازوفاژیت
درمان به علت التهاب مری بستگی دارد
اگر علت، ریفلاکس اسید باشد
- مهارکننده های پمپ پروتون (PPI):
- امپرازول (Omeprazole)
- پنتوپرازول (Pantoprazole)
- اسموپرازول (Esomeprazole)
- آنتی‌اسیدها (کاهش فوری اسید معده)
- تغییر سبک زندگی: مانند کاهش وزن، اجتناب از غذاهای تحریک‌کننده، پرهیز از دراز کشیدن بعد از غذا
اگر علت، عفونت باشد
- داروهای ضد قارچ: مانند فلوکونازول (برای کاندیدا)
- ضد ویروس: مانند آسیکلوویر (برای HSV)
اگر علت، ازوفاژیت ائوزینوفیلیک باشد
- کورتون‌های موضعی خوراکی: مانند فلوتیکازون (به‌صورت استنشاقی اما بلعیده می‌شود)
- رژیم غذایی حذف‌کننده: حذف غذاهایی مانند شیر، گندم، تخم‌مرغ، آجیل و سویا
راه های پیشگیری از التهاب مری
- پرهیز از پرخوری، مصرف غذاهای پرچرب، شکلات، قهوه، الکل و غذاهای تند
- عدم دراز کشیدن تا ۲ ساعت بعد از غذا
- بالا بردن سر تخت هنگام خواب (برای بیماران ریفلاکسی)
- مصرف داروها با مقدار کافی آب و ایستاده ماندن پس از مصرف
- اجتناب از سیگار کشیدن
- کنترل آلرژی‌ها و حذف مواد غذایی حساسیت زا
جمع بندی
ازوفاژیت یک مشکل شایع ولی قابل درمان است که با علائم آزاردهنده‌ای مانند سوزش، درد یا مشکل در بلع بروز می‌کند. تشخیص دقیق علت زمینه ای آن بسیار مهم است تا درمان مناسب انتخاب شود. با تغییر سبک زندگی ، مصرف صحیح دارو و پیگیری منظم، می‌توان از بروز عوارض آن پیشگیری کرد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
دکتر مقداد صداقت فوق تخصص گوارش و کبد بهترین انتخاب برای چکاپ مری و روده در تهران می باشد.